21.11.2023r. 

Temat: Czy ból może kiedyś minąć?

Podręcznik s. 86-89

Cele:

1. Odnajduję w utworze porównanie homeryckie i określam jego funkcję 

2. Określam problematykę poznawanych utworów literackich 

3. Odnoszę postawę podmiotu lirycznego do czasów obecnych 

4. Wykorzystuję odpowiednie konteksty podczas interpretacji utworu 

5. Porządkuję wiadomości zgodnie z poleceniem nauczyciela 

6. Dokonuję przekładu intersemiotycznego poznanego utworu

7. Wyjaśniam znaczenie słownictwa zastosowanego w utworach 

8. Rozwijam umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii 

1. Aktywne wprowadzenie. (Zanim przeczytasz, s. 86):

        a. Wymieńcie nazwy uczuć, których – Waszym zdaniem – może doświadczać osoba przeżywająca stratę kogoś bliskiego.

2. Wstęp do tematyki zajęć. (Kontekst, s. 86) 

Jan Matejko "Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki"

Cykl 19 trenów został poświęcony zmarłej córce poety - Urszuli. Wydano je w 1580 roku. Stanowią wyraz bólu po stracie ukochanego dziecka.

DEDYKACJA:

ORSZULI KOCHANOWSKIEJ,

WDZIĘCZNEJ, UCIESZNEJ, NIEPOSPOLITEJ DZIECINIE, KTÓRA,

CNÓT WSZYSTKICH I DZIELNOŚCI PANIEŃSKIEJ POCZĄTKI WIELKIE

POKAZAWSZY, NAGLE, NIEODPOWIEDNIE, W NIEDOSZŁYM WIEKU SWOIM,

Z WIELKIM A NIEZNOŚNYM RODZICÓW SWYCH ŻALEM ZGASŁA

- JAN KOCHANOWSKI, NIEFORTUNNY OCIEC,

SWOJEJ NAMILSZEJ DZIEWCE Z ŁZAMI NAPISAŁ.

NIE MASZ CIĘ, ORSZULO MOJA!

MOTYWY: 

*ŚMIERĆ DZIECKA

*CIERPIENIE

*STRATA 

*SAMOTNOŚĆ

*MIŁOŚĆ RODZICIELSKA

*ŻAŁOBA

*OBRAZ OJCA

3. Odczytanie Trenu I Jana Kochanowskiego, wyjaśnienie trudnych słów i pojęć. 

4. Ustalenie, gdzie podmiot liryczny szuka pocieszenia. (ćw. 1., s. 87):

        a. Kim jest podmiot liryczny w tym wierszu? 

5. Analiza i interpretacja poszczególnych obrazów i cytatów z wiersza (ćw. 2.–5., s. 87):

        a. Jakie przenośne znaczenie ma obraz smoka pożerającego pisklęta? Jak sądzisz, dlaczego poeta posłużył się taką metaforą? Co w ten sposób wyraził?

6. Przedstawienie sensu wiersza w formie plastycznej. 

7. Zapoznanie się z Trenem V Jana Kochanowskiego, wyjaśnienie trudnych słów i pojęć. 

8. Wyjaśnienie sensu i symboliki tekstu. (ćw. 1., 3., s. 87, 88):

        a. Wyjaśnij sens pytania, które kończy utwór. Do kogo jest skierowane i jakie uczucia osoby mówiącej ujawnia? Czego symbolem może być – Twoim zdaniem – zła Persefona?

9. Określenie, czym jest porównanie homeryckie, znalezienie go w tekście. (ćw. 2., s. 88) 

 10. Przeczytanie Trenu VII Jana Kochanowskiego, wyjaśnienie trudnych słów i pojęć. 

 11. Analiza i interpretacja tekstu. (ćw. 1.–8., s. 88) 

 12. Odczytanie Trenu VIII Jana Kochanowskiego, wyjaśnienie trudnych słów i pojęć. 

 13. Analiza i interpretacja tekstu. (ćw. 1.–3., s. 89) 

 14. Tren jako gatunek literacki. (Nowa wiadomość, s. 89):

LIRYKA ŻAŁOBNA - gatunki antyczne poruszające tematykę związana z utratą bliskiej osoby to: epitafia, epigramy, treny.  

SYMONIDES - najbardziej znany autor antycznych utworów funeralnych.

Autor epitafium na grobie króla Sparty, Leonidasa:

"Przechodniu, powiedz Sparcie, tu leżym, jej syny,

wierni jej prawom do ostatniej godziny".

Elementy trenu jako gatunku lirycznego:

*pochwała zmarłego

*wyrażenie ogromu straty po jego śmierci

*żal

*pocieszenie

*pouczenie

Nowatorstwo "Trenów" Kochanowskiego polegało na tym, że poświęcił swoje utwory dziecku, a nie osobie znanej i sławnej. Elementy charakterystyczne dla trenu rozłożył na cały cykl 19 utworów. 

 15. Podsumowanie zajęć. (ćw. 9., s. 89; ćw. 4. i 5., s. 89) 

 16. Aktywne zakończenie:

        a. Wklejki:

😀 to już wszystko na dzisiaj! Do zobaczenia na następnej lekcji.