16.11.2023r. 

Temat: W jaki sposób wyrazy wiążą się ze sobą?

Podręcznik s. 103-105

"Ćwiczenia do języka polskiego" s. 18-20

Cele:

1. Wskazuję w zdaniu podmiot i orzeczenie jako związek główny oraz ich określenia jako związki poboczne 

2. Rozpoznaję zdania bezpodmiotowe i zdania z orzeczeniem imiennym 

3. Rozpoznaję w zdaniu przydawki, dopełnienia i okoliczniki 

4. Dopisuję do podanych wyrazów określenia, tworząc różne typy związków 

5. Rozróżniam typy związków wyrazowych w zdaniu i podaje ich przykłady 

6. Stosuję poprawne gramatycznie formy wyrazów w związkach 

1. Aktywne wprowadzenie. (Na rozgrzewkę, s. 103) 

2. Przypomnienie wiadomości o głównych częściach zdania oraz związku podmiotu z orzeczeniem. (Przypomnienie, s. 103) 

3. Wskazywanie w zdaniu pojedynczym podmiotu i orzeczenia, wskazywanie zdań bezpodmiotowych. (ćw. 1., s. 103):

        a. UWAGA! Istnieją zdania, w których nie ma wyrażonego formalnie podmiotu, a także nie można się go domyślić ani na podstawie formy orzeczenia, ani na podstawie zdań poprzednich, np. 

1. Zmierzchało. Świtało. Grzmi. Błyska się. Około południa wypogodziło się. 

2. Kłuje mnie w boku. Zrobiło mi się żal. Dlaczego tak ci wesoło? Miga mi w oczach. 

3. Na zawodach z entuzjazmem kibicowano drużynie dziewcząt. W oddali widać było szczyty gór. 

4. Nie deptać trawnika! Prać na sucho. 

5. Proszę się rozgościć. Proszę usiąść. 

Tego typu zdania najczęściej: 

1. odnoszą się do zmian pór dnia, zjawisk pogodowych czy klęsk żywiołowych; 

2. opisują wrażenia zmysłowe, stany fizjologiczne lub psychiczne człowieka; 

3. opisują czynności lub stany bliżej nieokreślonego podmiotu, a także wyrażają tyczące się go nakazy lub zakazy, z orzeczeniem w 3. osobie z partykułą się; 

4. wypowiedzenia rozkazujące z bezokolicznikiem są używane do wyrażenia poleceń, rozkazów, zakazów, sformułowania przepisów; 

5. mają charakter grzecznie wyrażonych rozkazów (niekiedy w istocie dość stanowczo) z partykułą proszę.

4. Przypomnienie wiadomości o orzeczeniu imiennym. (ćw. 2., s. 103) 

5. Przypomnienie wiadomości o przydawce, dopełnieniu i okoliczniku, jako wyrazach określających i tworzących związki poboczne. (Przypomnienie, s. 104) 

6. Rozwijanie zdań pojedynczych – rozbudowywanie grup podmiotu i grup orzeczenia. (ćw. 3., s. 104) 

7. Rozpoznawanie w zdaniach pojedynczych przydawek wyrażanych przyimkiem i przekształcania ich w wyrażenia przyimkowe. (ćw. 4., s. 104) 

8. Odnajdywanie w wypowiedzeniach okoliczników i określanie, na jakie okoliczności wskazują. (ćw. 5., s. 104) 

9. Rozróżnianie dopełnienia i okolicznika jako określeń orzeczenia wyrażonych wyrażeniem przyimkowym. (ćw. 6., s. 105) 

 10. Przypomnienie wiadomości o rodzajach związków wyrazowych w zdaniu. (Przypomnienie, s. 105):

        a. Przypominajka:

        b. ćwiczenie: https://wordwall.net/pl/resource/10950375/zwi%C4%85zki-wyrazowe

 11. Utrwalanie wiadomości oraz praktyczne ich wykorzystywanie przy tworzeniu wypowiedzeń. (ćw. 7., 8., s. 105) 

12. Czas na ćwiczenia: "Ćwiczenia do języka polskiego" s. 18-20, ćw. 2, 3, 5, 6, 10

 13. Aktywne zakończenie. 

        a. Sprawdź, ile zapamiętałeś: https://wordwall.net/play/9267/159/555

        b. Karta pracy - zadanie domowe.

        c. Samoocena: 

Podczas dzisiejszej lekcji okazało się, że ...

Na dzisiejszych zajęciach odkryłem, że...

Muszę popracować jeszcze nad... 

        d. Jeśli potrzebujesz nieco więcej teorii - zajrzyj tu: https://view.genial.ly/604ccd8940d6e20d26a5b25d/presentation-jak-lacza-sie-wyrazy-w-zdaniu

        e. Poćwicz w domu: https://wordwall.net/play/2043/392/490 ; https://learningapps.org/view1121505

😀 to już wszystko na dzisiaj! Do zobaczenia na następnej lekcji.